واردات کالا بدون انتقال ارز چگونه است؟
واردات کالا نقش بسیار مهم و مؤثری در رشد اقتصادی کشور دارد و افراد شغل و تخصص خود را هم به همین حوزه معطوف کرده‌اند. با این وجود به علت امکان پول‌شویی و فساد فرار مالیاتی، منشأ ارز کالای وارداتی باید مورد تأیید بانک مرکزی قرار بگیرد و واردات کالا بدون انتقال ارز امکان پذیر نخواهد بود.
اما به دلیل دپو شدن بسیاری از کالاهای وارداتی در گمرک و کمبود ارز دولتی و بانکی، برای واردات کالا، دولت جدیداً امکان واردات کالا بدون انتقال ارز را تنها برای بعضی از کالاها و طی شرایط ویژه‌ای، میسر کرده است.
در این مطلب از بازرگانی جولائی با ما همراه باشید تا در این مورد به طور کامل برای شما توضیح دهیم و بگوییم که چگونه می‌توانید بدون نیاز به بهترین ارزهای وارداتی کالاهای خود را وارد کنید.
واردات کالا بدون انتقال ارز چیست؟
مقصود از واردات کالا بدون اینکه نیازی به انتقال ارز باشد این است که از روشی برای ثبت سفارش کالا در سامانه جامع تجارت استفاده می‌شود که در آن می‌توان بدون اینکه از سیستم بانکی استفاده شود، ارز را وارد کرد و کالای وارداتی را هم از گمرک ترخیص کرد؛ بنابراین می‌توان بدون تهیه ارز دولتی و بدون اینکه بانک مرکزی و گمرک، نیازی به دانستن منشأ ارز داشته باشند، اجازه ترخیص کالا داده شود.
اگر بخواهیم به بیانی ساده‌تر این روش از واردات کالا را برای شما توضیح دهیم باید بگوییم به وارداتی که ارز آن را بانک مرکزی تأمین نمی‌کند را واردات کالا بدون انتقال ارز می‌گویند که در این نوع واردات منشأ ارز هیچ اهمیتی ندارد.
یکی از مراحل واردات کالا به کشور و ترخیص آنها از گمرک استفاده از سیستم بانکی، برای انتقال ارز به کشور مبدأ و تعیین منشأ ارز است که هنگام ثبت سفارش در سامانه جامع تجارت و تأیید این منشأ توسط بانک مرکزی است.
اما در چند ماه اخیر بخشنامه‌ای از جانب دولت در خصوص واردات کالا بدون انتقال ارز منتشر شده است که نحوه ثبت سفارش و همچنین نوع کالایی که می‌توان وارد کرد در آن مشخص شده است.
دلیل ایجاد واردات کالا بدون انتقال ارز چه بود؟
هدف از این نوع واردات برای پاسخگویی به شرایط فعلی کشور است. دولت چون دارای تحریم‌های متعدد اقتصادی است، ارز مورد نیاز برای واردات را به شدت محدود کرده است.
اما اگر به طور کلی بخواهیم دلایل ایجاد واردات بدون انتقال ارز توسط دولت را بگوییم باید به موارد زیر اشاره کنیم:
- محدودیت دلار توسط دولت در سامانه نیما
- شرایط طولانی برای دریافت دلار از سامانه نیما و گشایش اعتبارات بانکی
- کمبود برخی کالاها در کشور و نیاز به واردات سریع در کوتاه مدت و میان مدت
- امکان واردات انواع متنوع کالا و ایجاد کردن یک بازار پر از کالا برای مشتریان و مردم در کشور
چه کالاهایی را می‌توان بدون انتقال ارز وارد کرد؟
مهم‌ترین کالاهایی را که می‌توان بدون انتقال ارز وارد کشور کرد، با پیش شرط عدم تولید و نسخه‌های جایگزین در داخل کشور، موارد زیر هستند که می‌توانند شامل واردات کالا از چین و سایر کشورها باشند:
- قطعات یدکی خودرو، دوچرخه و موتورسیکلت
- تجهیزات و ملزومات پزشکی، آزمایشگاهی و بهداشتی
- ابزارهای برشی
- لوازم یخچال و فریزر خانگی
- لوازم فرودگاهی
- انواع کولر گازی
- ضایعات فلزی
- ژنراتور برق
- لوازم صوتی خانگی
- دوربین فیلم‌برداری
- جاروبرقی
- ویدئو و سی دی
- آبمیوه گیره
- دام زنده
- پارچه
- تلویزیون
- گوشی تلفن همراه و سایر دستگاه‌های هوشمند
- موز
- گوشت قرمز و گوشت مرغ
- مواد اولیه مورد نیاز واحدهای تولیدی
افراد می‌توانند بدون انتقال ارز تمام این کالاهای غیر اساسی را وارد کشور کنند. اما نکته بسیار مهمی که وجود دارد این است که حتماً قبل از وارد کردن کالا باید از ممنوع نبودن واردات در آن زمان اطلاع داشته باشند. در غیر این صورت هنگام ترخیص از گمرک با مشکلات جدی روبرو خواهند بود.
شرایط واردات کالا بدون انتقال ارز
امکان واردات کالا بدون انتقال ارز تنها در صورتی میسر خواهد شد که شرایط مد نظر دولت برای این کار وجود داشته باشد؛ لذا با استناد به بخشنامه صادره در خصوص این روش واردات، شرایط این امر مورد بررسی قرار خواهد گرفت. برای واردات کالاهایی که نیاز به انتقال ارز دارند، شما باید شرایط زیر را در نظر بگیرید:
- کالا نباید تجاری باشد که این موضوع به عهده گمرک است.
- پروسه ثبت سفارش در سامانه جامع تجارت، طی می‌شود.
- متقاضی باید تمام مدارک لازم را ارائه دهد.
- کالا وارداتی نباید در لیست کالاهای ممنوعه باشد.
- کد تعرفه گمرکی کالای وارداتی نشان دهنده اطلاعات و جزئیات خاص مربوط به هر یک از کالاها است. مواردی همچون عوارض و حقوق ورودی کالا، مجاز یا غیر مجاز بودن آن کالا را تعیین می‌کند.
مدارک لازم برای واردات کالا بدون انتقال ارز
فرم‌ها و مدارکی که برای این روش لازم است، شامل فرم‌های 23، 24 و 211 است که این فرم‌ها در واقع همان اظهارنامه هستند. از جمله مدارک لازم برای این کار هم شامل موارد زیر می‌شود:
- ثبت سفارش بازرگانی
- کارت بازرگانی
- مجوزهای قانونی
- قبض انبار و برگه ترخیصیه
- اسناد حمل
- اسناد خرید
- گواهی سازمان حمایت در صورت نیاز
- گواهی مؤسسه استاندارد در صورت نیاز
مطالعه بیشتر: سامانه EPL چیست؟
واردات کالا بدون انتقال ارز چه مزایای و معایبی دارد؟
اگر بخواهیم در مورد مزایا و معایب این روش بگوییم باید به این نکات اشاره کنیم:
مزایا واردات کالا بدون انتقال ارز
قطعاً دولت شرایط واردات کالا را بدون انتقال ارز برای افراد فراهم کرده و آن را به تصویب درآورده؛ چون مزایای زیادی را به همراه دارد.
ترخیص کالاهای دپو شده در گمرک یکی از مهم‌ترین مزیت‌های این روش است. چرا که تا قبل از این مصوبه بسیاری از کالاها به علت چالش‌هایی که واردکنندگان داشتند، در گمرک بدون ترخیص مانده‌اند.
کنترل قیمت ارز در کوتاه مدت یکی دیگر از مزایای این روش است. چنین وارداتی می‌تواند کمک زیادی به این موضوع کند. البته که این روش می‌تواند مزایای دیگری هم داشته باشد؛ اما مهم‌ترین آن همان کوتاه شدن مسیر واردات کالاها به داخل کشور است تا در برخی از صنف‌ها دولت با کمبود کالا مواجه نباشد.
معایب واردات کالا بدون انتقال ارز
قطعاً هر روشی همان قدر که دارای مزیت است، معایبی هم دارد که این روش از این قاعده مستثنی نیست. هر چند این دستور دولت می‌تواند در بلند مدت به اقتصاد کشور ضربه اقتصادی جبران ناپذیری بزند.
همان طور که می‌دانیم ایران به دلیل ملحق نشدن به سازوکار جهانی نمی‌تواند از مبادلات بین بانکی در سطح بین‌المللی بهره‌مند شود. به همین دلیل ایران هیچ راهی برای دور زدن تحریم‌ها و تأمین کالای خود ندارد و از این رو مجبور شد واردات کالا بدون انتقال ارز را تصویب کند.
اما این دستور از جانب دولت می‌تواند بهترین راه برای پول‌شویی و پولشویان در داخل کشور هم شود. چرا که بعضی از تاجران و افراد برای اینکه از مالیات فرار کنند، بعضی از کالاها را به صورت صوری و هم به صورت حقیقی وارد می‌کنند. به این شکل می‌توانند سازمان مالیات را دور بزنند و از مالیات فرار کنند.
در واقع آن سرمایه‌ای که می‌توانست در داخل کشور به تولید و آبادانی کشور کمک کند وارد کانال‌های غیر قانونی می‌شود که این کار اصلاً به نفع اقتصاد ایران نخواهد بود.