همه چیز درباره رفع تعهدات ارزی

واردات و صادرات یکی از مهم ترین فعالیت هایی است که به واسطه آن، کشورها می توانند به رشد اقتصادی قابل توجهی برسند. در صورتی که در حوزه صادرات فعالیت دارید، باید به طور کامل با قوانین و مقررات آن آشنا باشید و متعهد به انجام وظایف خود شوید تا به این صورت چرخه اقتصادی به خوبی کار کند و مشکلی ایجاد نشود. در این بین با عبارتی به نام رفع تعهدات ارزی روبرو هستیم که باید مفهوم و معنای آن را به خوبی بدانید. به طور کلی، شرکت هایی که در زمینه صادرات کالا فعالیت دارند، باید برای اینکه مشمول معافیت های مالیاتی شوند، خود را ملزم به رفع تعهدات ارزی کنند. این یعنی باید مطابق با قوانین وضع شده، ارز حاصل از صادرات حتما به چرخه اقتصادی کشور برگردد. در ادامه قصد داریم به صورت کامل شما را با این اصطلاح آشنا کنیم؛ با ما همراه باشید و ادامه مطلب را از دست ندهید.

منظور از رفع تعهدات ارزی چیست؟

آشنایی با مقوله رفع تعهدات ارزی به شما کمک می کند تا به عنوان یک شرکت صادرکننده، بتوانید بدون فوت وقت، به وظایف مالی خود در زمینه صادرات عمل کنید و اینگونه به عنوان یک فعال اقتصادی حرفه ای و معتبر شناخته شوید.

آیا تا به حال این سوال را از خود پرسیده اید که تعهدات ارزی را درست و به موقع پرداخت می کنید یا خیر؟ یا اینکه در پروسه رفع تعهدات ارزی، قرار است با چه مسائل و چالش هایی روبرو شوید؟ به طور کلی، منظور از رفع تعهدات ارزی، پرداخت و تسویه کامل تعهدات ارزی و مالی است که کاملا مربوط به حوزه صادرات و واردات می شود.

همزمان با صادرات کالا از یک کشور به کشوری دیگر، ارز نیز به کشور صادرکننده وارد می شود. این ارز وارد شده تاثیر بسیار زیادی در رونق اقتصادی کشورها دارد و یکی از عوامل مهم رشد و شکوفایی کشورها محسوب می شود. با توجه به یک سری مسائل خاص در کشور ایران، همچون تحریم و تورمی که به دنبال آن می آید، برخی از کالاهایی که توسط شرکت های صادرکننده به دیگر کشورها ارسال می شوند، ارزی را وارد نمی کنند.

این موضوع بسیار حائز اهمیت است و دولت ها را وادار به تامل و تفکر می کند. بر این اساس، بانک مرکزی قوانین و دستورالعمل هایی را تنظیم و تصویب کرده است تا به واسطه آن، شرکت های صادرکننده خود را ملزم به رفع تعهدات ارزی کنند. در صورتی که شرکت های صادرکننده ارز بازرگانی را به چرخه اقتصادی کشور تزریق نکنند، مشمول معافیت های مالیاتی نخواهند شد و در این مورد حق اعتراضی نیز نخواهند داشت.

اهمیت رفع تعهدات ارزی

در بخش قبل به صورت مختصر به عواقب پرداخت نکردن تعهدات ارزی اشاره کرده ایم. اما بیایید کمی دقیق تر وارد این مقوله شویم. اگر با مفهوم حواله ارزی آشنا باشید، احتمالا به خوبی می دانید که به معاملات مالی اشاره دارد که طی آن، ارز از کشور واردکننده به کشور صادر کننده انتقال پیدا می کند.

بنابراین در حوزه واردات و صادرات، این کشورهای صادرکننده هستند که با فروش محصول یا کالایی خاص، ارز دریافت می کنند و به سود قابل توجهی می رسند. چنین معامله باید کاملا قانونی صورت گیرد تا در این پروسه، مشکلی ایجاد نشود.

کسب و کارهایی که از پرداخت تعهدات ارزی خود به دلیل ناتوانی مالی یا وقت شناس نبودن، سرباز می زنند، باید منتظر عواقب جدی آن باشند. با توجه به اینکه در صادرات کالا، بخشی از سرمایه کشور در قالب محصولات تولیدی از طریق مرزها خارج می شوند، باید این جای خالی با ارز وارداتی پُر شود. در صورتی که جای خالی خدمات تولیدی با ارز جبران نشود، کشور با مشکلات اقتصادی مختلفی روبرو خواهد شد.

بنابراین اگر شرکت صادرکننده ای اقدام به پرداخت تعهدات ارزی خود نکند، این مسئله روی امور حقوقی و اقتصادی آن تاثیر به شدت منفی خواهد گذاشت. یکی از مهم ترین آنها که پیش از این نیز به آن اشاره شد، عدم برخورداری از معافیت های مالیاتی است که می تواند خسارت های مالی زیادی را به آن کسب و کار وارد کند.

روش های رفع تعهدات ارزی

حال ممکن است این سوال ایجاد شود که برای رفع تعهدات ارزی باید به چه طریقی اقدام کرد؟ برای این کار روش های مختلفی وجود دارند که به چند مورد از آنها اشاره خواهیم کرد:

مراجعه به سامانه نیما و فروش ارزی که از صادرات بدست آمده در قالب حواله
منتقل کردن ارز بدست آمده از صادرات کالا به شخصی دیگر
واردات کالا در مقابل صادراتی که انجام گرفته است.
منتقل کردن ارز به شکل اسکناس به بانک ها و صرافی های معتبر که خدمات ارزی را مطابق با دستورالعمل های آن ارائه می کنند.

مراحل رفع تعهدات ارزی

خوشبختانه به واسطه حضور فناوری و پیشرفت تکنولوژی، این روزها می توان بسیاری از امور ضروری خود را به صورت آنلاین و غیرحضوری انجام داد. برای رفع تعهدات ارزی نیز می توانید به صورت آنلاین اقدام کنید. مراحل انجام آن به شرح زیر هستند:

وارد مرورگر دستگاه خود شده و به سامانه جامع تجارت ایران به آدرس https://ntsw.ir مراجعه کنید.
شما برای استفاده از خدمات این سایت، باید حتما اقدام به ثبت نام در آن کنید. بنابراین اگر پیش از این، ثبت نامی انجام نداده اید، ابتدا وارد بخش ثبت نام شده و اطلاعات خواسته شده را به طور دقیق وارد کنید.
پس از تایید ثبت نام، نام کاربری و رمز عبور در اختیار خواهید داشت که می توانید در هر زمان مراجعه به این سایت، به کمک این اطلاعات به پورتال خود دسترسی داشته باشید.
حال نام کاربری و رمز عبور را بزنید و وارد سامانه شوید.
در صفحه باز شده، منویی به نام “عملیات ارزی” وجود دارد که باید روی آن کلیک کنید.
پس از آن زیر منویی با نام “فروش ارز” ظاهر می شود که باید روی آن بزنید.
مجددا صفحه دیگری پیش رویتان قرار خواهد گرفت که باید در آن، گزینه “ایجاد ارز جدید” را انتخاب کنید.
حال باید، اطلاعات کامل ارزی که قصد فروش آن را دارید به طور دقیق وارد کرده و سپس دکمه ثبت را بزنید.
برای مشاهده و پیگیری ارز به فروش رسیده نیز می توانید از طریق قسمت ارزها و در ردیف مربوط به معامله خودتان، این کار را انجام دهید.
در صورتی که برای خرید ارز شما، پیشنهادی وجود داشته باشد، می توانید اطلاعات مربوط به آن مبلغ ارزی که قصد فروش آن را دارید وارد کنید. سپس با زدن روی دکمه انتخاب، پیشنهاد داده شده را بپذیرید.

مهلت رفع تعهدات ارزی

برای پرداخت و رفع تعهدات ارزی، شرکت های صادرکننده و کسب و کارهای مربوطه دارای یک مهلت مشخص هستند که باید حتما در این زمان، اقدام به پرداخت تعهدات مالی خود کنند. در خصوص تعهدات ارزی، آیین نامه های بخصوصی وجود دارند. این آیین نامه ها توسط بانک مرکزی که یکی از ذینفعان بزرگ صادرات محسوب می شود، تنظیم می شوند.

ممکن است هر ساله، قوانین وضع شده در آیین نامه تغییراتی داشته باشد. از این رو، شرکت های صادرکننده ملزم هستند همیشه اطلاعات خود را در این زمینه بروز نگه دارند و از تغییرات ایجاد شده نیز مطلع باشند. آخرین دستور العملی که در خصوص مهلت رفع تعهدات ارزی وضع شده، این است که صادر کنندگان موظف هستند نهایتا تا 6 ماه بعد از صدور پروانه گمرکی، تعهدات خود را کاملا تسویه کنند.

در صورتی که مهلت تعیین شده به اتمام برسد و پرداختی از سوی شرکت های صادرکننده صورت نگیرد، امکان تمدید شدن کارت بازرگانی آن ها وجود نخواهد داشت. این قطعا فرایند تجارت آن ها را مختل خواهد کرد. البته گاه بر اثر یک سری عوامل خاص، مهلت رفع تعهدات ارزی می تواند کاهش یا افزایش پیدا کند. عواملی که روی این مسئله می توانند تاثیرگذار باشند، به شرح زیر هستند:

نوع کالا و محموله ای که از کشور خارج شده است.
مقصد کالای به فروش رسیده
میزان اعتبار و رتبه شرکت صادرکننده و سابقه آن در پرداخت امور مالی
شرکت خریدار خارجی
زمانی که صادر کننده کالا، پس از ارسال و فروش بار، ارز را دریافت کرده است.

توجه داشته باشید، به همان اندازه که در صادرات و واردات کالا، تعیین و مشخص کردن منشا ارز ضرورت دارد، رفع تعهدات مالی نیز ضروری است. بی توجهی به هر یک از این موارد می تواند اعتبار شرکت های صادرکننده را زیر سوال ببرد.