استاندارد های واردات تجهیزات دیجیتالی به ایران (در سال 1401)
واردات تجهیزات دیجیتالی فرصتی عالی برای برطرف کردن نیازهای بازار ایران و معرفی فناوری‌های جدید دنیا است. این تجهیزات شامل چیزهایی مثل دوربین‌های مداربسته، دوبرین های دیجیتال، قطعات کامپیوتر و وسایل خانه هوشمند هستند که در زندگی روزمره و انواع کسب‌وکارها خیلی به کار می‌آیند. اما این کار به همین سادگی نیست و چالش‌هایی دارد. یکی از مهم‌ترین این چالش‌ها، رعایت استاندارد های تجهیزات دیجیتالی است که سازمان ملی استاندارد ایران (INSO) آن‌ها را تعیین کرده. این استانداردها برای این هستند که مطمئن شویم کالاها باکیفیت، ایمن و کارآمدند. فرقی نمی‌کند واردکننده حرفه‌ای باشید یا تازه‌کار، باید این استانداردها را خوب بشناسید و رعایت کنید.
هدف ما از این مطلب این است که استانداردهای مربوط به واردات تجهیزات دیجیتالی را برایتان شفاف و واضح کنیم. اگر قصد دارید وسایلی مثل دوربین‌های مداربسته، قطعات کامپیوتر و تجهیزات خانه هوشمند را وارد کنید، به شما کمک کنیم تا این فرآیند را با موفقیت انجام دهید.
استانداردهای واردات در ایران
نقش سازمان ملی استاندارد ایران (INSO)
سازمان ملی استاندارد ایران یا به‌اختصار INSO، مسئول اصلی تنظیم و اجرای استانداردها برای کالاهایی است که وارد یا از ایران خارج می‌شوند. هدف این استانداردها حفاظت از سلامت جامعه است، تا همه مطمئن شوند محصولات ایمن هستند و کیفیت خوبی دارند. مثلاً وقتی دوربین مداربسته وارد می‌کنید، باید مطمئن باشید که محصول ایمن است و تصویر باکیفیتی را نمایش می‌دهد.
این سازمان هر سال فهرستی از کالاهایی که باید این استانداردها را رعایت کنند به‌روزرسانی می‌کند. در این فهرست، کدهای تعرفه گمرکی (HS Codes) هم هست که کمک می‌کند دقیقاً بفهمید هر کالا چه قوانینی دارد. اگر واردکننده هستید، باید این کدها را بشناسید تا بدانید کالایتان چه استانداردهایی نیاز دارد.
استاندارد اجباری چیست؟
استاندارد اجباری واردات، قوانینی است که برای بعضی کالاها، مثل تجهیزات دیجیتالی، حتماً باید رعایت شود. این استانداردها عموماً درباره ایمنی، مصرف انرژی یا عملکرد محصول هستند. مثلاً یک کامپیوتر باید طوری باشد که برق زیادی مصرف نکند یا یک دوربین مداربسته باید طوری طراحی شده باشد که خطر برق‌گرفتگی نداشته باشد.
اگر این استانداردها را رعایت نکنید، ممکن است به مشکل بربخورید. بر اساس قانون تقویت و توسعه نظام استانداردسازی (که سال 1396 تصویب شد)، جریمه‌هایی برای کسانی که این قوانین را رعایت نکنند در نظر گرفته شده. حتی در موارد خیلی جدی، ممکن است به زندان هم منجر شود. پس بهتر است از همان اول این موضوع را جدی بگیرید.
فرآیند دریافت گواهی‌نامه تطابق (COC)
برای وارد کردن کالاهایی که مشمول استانداردهای اجباری هستند، باید گواهی انطباق یا COC بگیرید. این گواهی‌نامه نشان می‌دهد که کالای شما با استانداردهای لازم سازگار است و بدون آن نمی‌توانید کالایتان را از گمرک ترخیص کنید. حالا بیایید ببینیم این گواهی‌نامه را چطور باید بگیرید:
- اول باید بروید به وب‌سایت INSO و فهرست کالاهایی که استاندارد اجباری دارند را نگاه کنید. این فهرست به شما می‌گوید که کالای شما چه استانداردهایی را باید رعایت کند.
- باید یک نمونه از کالایتان را به آزمایشگاه‌های مجاز بفرستید. این آزمایشگاه‌ها چک می‌کنند که آیا محصول شما با استانداردها جور درمی‌آید یا نه.
- باید مدارکی مثل فاکتور تجاری (که قیمت و مشخصات کالا را نشان می‌دهد) و لیست بسته‌بندی را آماده کنید و بدهید.
- اگر آزمایشگاه تأیید کند که همه‌چیز درست است، گواهی‌نامه COC برایتان صادر می‌شود. این گواهی را باید به گمرک نشان دهید تا کالایتان ترخیص شود.
یک نکته مهم: اگر ارزش کالایتان کمتر از 2000 دلار باشد، ممکن است نیازی به این مراحل نداشته باشید. در این صورت، کمیته فنی استاندارد می‌تواند معافیت بدهد، ولی باید از قبل مطمئن شوید که شرایطش را دارید.
چرا این موضوع مهم است؟
رعایت این استانداردها و گرفتن گواهی‌نامه COC فقط یک قانون نیست. این کار باعث می‌شود کالاهایی که وارد ایران می‌شوند، هم برای مردم ایمن باشند و هم کیفیت خوبی داشته باشند. اگر این مراحل را درست انجام دهید، هم از جریمه و مشکلات گمرکی در امان می‌مانید و هم می‌توانید با خیال راحت کالاهایتان را به بازار بیاورید.
استاندارد های مربوط به تجهیزات دیجیتالی
همانطور که گفتیم، تجهیزات دیجیتالی به وسایلی گفته می‌شود که در زندگی روزمره و محیط کار زیاد از آن‌ها استفاده می‌کنیم، مثل کامپیوترها، چاپگرها، اسکنرها، دوربین‌های مدار بسته و مانیتورها. این دستگاه‌ها باید استانداردهای خاصی را رعایت کنند تا هم از نظر مصرف انرژی بهینه باشند و هم از نظر ایمنی برای ما مشکلی ایجاد نکنند.
استاندارد INSO 10641: مصرف انرژی تجهیزات دفتری
یکی از مهم‌ترین استانداردهایی که برای این تجهیزات در ایران وجود دارد، استاندارد ملی ایران شماره 10641 است. اسم کامل این استاندارد “تجهیزات دفتری – تجهیزات تصویربرداری – تعیین معیارهای مصرف انرژی و دستورالعمل برچسب‌گذاری انرژی” است. این استاندارد بیشتر برای دستگاه‌هایی مثل چاپگرها، دستگاه‌های کپی و دستگاه‌های چندکاره (مثل پرینترهایی که هم اسکن می‌کنند و هم کپی) استفاده می‌شود. حالا بیایید ببینیم این استاندارد چه چیزهایی را شامل می‌شود و چرا مهم است.
روش‌های اندازه‌گیری مصرف انرژی
برای اینکه بفهمیم یک دستگاه چقدر برق مصرف می‌کند، از دو روش اصلی استفاده می‌شود:
- مصرف انرژی معمولی (TEC): این روش برای دستگاه‌هایی است که از فناوری‌های پیچیده و با دمای بالا مثل الکتروفوتوگرافی (که در پرینترهای لیزری استفاده می‌شود) کار می‌کنند. با TEC می‌فهمیم که دستگاه در یک هفته چقدر برق مصرف می‌کند. مثلاً اگر یک پرینتر لیزری دارید، این روش به شما می‌گوید که آیا مصرف برقش در حد استاندارد است یا نه.
- حالت عملیاتی (OM): این روش برای دستگاه‌هایی مثل اسکنرها یا پرینترهای جوهرافشان است که از روش TEC استفاده نمی‌کنند. اینجا مصرف برق دستگاه را در حالت‌های مختلف (مثل وقتی که روشن است یا در حال کار) اندازه می‌گیرند.
الزامات برچسب‌گذاری انرژی
هر دستگاهی که این استاندارد را رعایت می‌کند، باید یک برچسب انرژی داشته باشد. این برچسب مثل یک راهنماست که به ما می‌گوید دستگاه چقدر برق مصرف می‌کند. اندازه این برچسب باید حداقل 9 سانتی‌متر مربع روی جعبه دستگاه و 1 سانتی‌متر مربع روی خود دستگاه باشد. این برچسب می‌تواند با استانداردهای جهانی مثل ENERGY STAR هم هماهنگ باشد. ENERGY STAR یک نشان بین‌المللی است که دستگاه‌های کم‌مصرف را مشخص می‌کند و به ما کمک می‌کند انتخاب بهتری داشته باشیم.
معیارهای کارایی انرژی
هر دستگاه بسته به نوع و سرعتش، باید مقدار مشخصی برق مصرف کند تا استاندارد را رعایت کرده باشد. مثلاً:
- برای یک چاپگر تک‌رنگ (که فقط سیاه و سفید چاپ می‌کند) با سرعت 13 تصویر در دقیقه، حداکثر مصرف برقش در هفته باید 1.6 کیلووات‌ساعت باشد.
- برای چاپگرهای رنگی که از فناوری Dye Sublimation (یک نوع چاپ خاص) استفاده می‌کنند و سرعتشان بیشتر از 39 تصویر در دقیقه است، حداکثر مصرف برق با فرمول 0.93 + 0.016x حساب می‌شود (که x سرعت دستگاه است).
برای اینکه بهتر متوجه شوید، این اطلاعات را در یک جدول ساده آوردیم:
| نوع دستگاه | فناوری چاپ | حداکثر TEC (کیلووات‌ساعت/هفته) | سرعت (تصویر در دقیقه) |
|---|---|---|---|
| تک‌رنگ | الکتروفوتوگرافی | 1.6 | 13 یا بیشتر |
| رنگی | Dye Sublimation | 0.93 + 0.016x | 39 یا بیشتر |
این جدول به شما نشان می‌دهد که دستگاهتان باید چه مقدار برق مصرف کند تا استاندارد را رعایت کند.
سایر استانداردها
علاوه بر استاندارد INSO 10641، تجهیزات دیجیتالی باید استانداردهای دیگری را هم رعایت کنند:
- سازگاری الکترومغناطیسی (EMC): این یعنی دستگاه نباید در کار وسایل دیگر (مثل تلویزیون یا رادیو) تداخل ایجاد کند و باعث نویز شود.
- استانداردهای ایمنی الکتریکی: برای جلوگیری از خطراتی مثل اتصال کوتاه یا برق‌گرفتگی.
استانداردهای مربوط به دوربین‌های مداربسته
دوربین‌های مداربسته هم جزو تجهیزات دیجیتالی هستند و برای واردات دوربین مداربسته به ایران باید استاندارد های خاصی را رعایت کنید. هرچند استاندارد ویژه‌ای فقط برای دوربین‌های مداربسته وجود ندارد، اما این دستگاه‌ها باید استانداردهای عمومی تجهیزات الکترونیکی را رعایت کنند. بیایید ببینیم این استانداردها چه هستند.
استانداردهای اصلی برای دوربین‌های مداربسته
- ایمنی الکتریکی
- سازگاری الکترومغناطیسی (EMC)
- گواهی‌نامه تطابق (COC)
نکته برای واردکنندگان: بهتر است از خدمات اینسپکشن و بازرسی شرکت‌های معتبر مثل گروه بازرگانی جولایی استفاده کنید. این شرکت‌ها می‌توانند فرآیند تست و گرفتن گواهی را سریع‌تر و ساده‌تر کنند. این کار باعث می‌شود کالاهایتان در گمرک گیر نکند.
استانداردهای مربوط به قطعات کامپیوتر
برای واردات قطعات کامپیوتر مثل مانیتورها، کابل‌ها، کانکتورها و فیوزها باید استانداردهای خاصی را رعایت کرد تا هم باکیفیت باشند و هم ایمن. هر قطعه یک کد تعرفه گمرکی دارد که قوانین مربوط به آن را مشخص می‌کند:
استانداردهای مهم
- استاندارد INSO 10641 (مانیتورها): برای مانیتورهای LCD با اندازه 14 تا 24 اینچ، مصرف برق در حالت اسلیپ باید حداکثر 3 وات باشد.
- استانداردهای ایمنی: همان استاندارد های ایمنی الکتریکی و EMC.
استانداردهای مربوط به تجهیزات خانه هوشمند
برای واردات تجهیزات خانه هوشمند مثل سوئیچ‌های هوشمند، لامپ‌های LED و تجهیزات برق هوشمند و سینمای خانگی هم باید استانداردهایی را رعایت کنید تا کم‌مصرف و ایمن باشند.
استانداردهای مهم
- استاندارد INSO 10638 (تهویه هوا): به دستگاه‌ها برچسب انرژی از A+++ (کم‌مصرف) تا D (پر مصرف) می‌دهد. مصرف برق در حالت‌های مختلف بررسی می‌شود.
- استاندارد INSO 7872 (لامپ‌های LED): روی کارایی انرژی و دوام تمرکز دارد و رتبه‌بندی از A (عالی) تا G (ضعیف) می‌دهد.
| دستگاه | کد تعرفه | استاندارد | رتبه انرژی |
|---|---|---|---|
| تهویه مطبوع | 85162100 | INSO 10638 | A+++ تا D |
| لامپ LED | 85395210 | INSO 7872 | A تا G |
نکته برای واردکنندگان: با آزمایشگاه‌های مجاز همکاری کنید تا استانداردها تأیید شوند.
چالش‌ها و راه‌حل‌ها
چالش‌های رایج
- پیچیدگی استانداردها: استانداردهای فنی ممکن است برای تازه‌کاران پیچیده باشد.
- تأخیر در گمرک: عدم ارائه مدارک کامل می‌تواند باعث تأخیر شود.
- هزینه‌های آزمایش: آزمایش محصولات در آزمایشگاه‌های مجاز ممکن است هزینه‌بر باشد.
راه‌حل‌ها
- مشاوره با کارشناسان: همکاری با مشاوران گمرکی می‌تواند فرآیند را ساده‌تر کند.
- استفاده از سامانه پنجره واحد تجارت فرامرزی: این سامانه امکان دریافت سریع‌تر مجوزهای استاندارد را فراهم می‌کند.
- بررسی به‌روز منابع: وب‌سایت INSO و شرکت‌های بازرسی مانند بازرگانی جولایی منابع معتبری برای اطلاعات هستند.
نتیجه‌گیری
رعایت استاندارد های واردات تجهیزات دیجیتالی به ایران نه تنها برای جلوگیری از مشکلات گمرکی بلکه برای تضمین کیفیت و ایمنی محصولات ضروری است. با درک دقیق این استانداردها و همکاری با نهادهای مجاز، شما می‌توانید فرآیند واردات را با موفقیت انجام دهید. همچنین اگر مانند اکثر واردکنندگان ایرانی قصد واردات از چین را دارید، توصیه می‌کنیم همکاری با یک گروه بازرگانی با تجربه، مانند گروه بازرگانی جولایی را برای این کار در نظر بگیرید، مخصوصا اگر در این رمینه تازه وارد هستید.