استراتژی جایگزینی: چگونه دولت چین مصرف لوازم خانگی ملی را تشویق می‌کند؟
دولت چین در چند سال اخیر توانسته است با اتخاذ سیاست‌ها و استراتژی هایی نوآورانه و جذاب، مردم خود را ختی بیشتر از پیش به خرید و استفاده از لوازم خانگی چینی تشویق کند و حتی بیش از قبل از تولید ملی خود حمایت کند. این سیاست‌ها نه تنها بازار داخلی چین را تکان داده، بلکه فرصت‌های بی‌نظیری برای کسب‌وکارهای خارجی ایجاد کرده است. در این مطلب، به برنامه‌های بازخرید و یارانه‌های دولت چین، تأثیر آن‌ها بر بازار چین می‌پردازیم.
استراتژی های دولت چین برای تشویق مردم به خرید لوازم خانگی چینی
دولت چین در سال‌های اخیر با جدیت به دنبال تقویت بازار داخلی و حمایت از تولیدکنندگان خود، مخصوصاً تولیدکنندگان لوازم خانگی بوده است و برای رسیدن به این هدف، از دو استراتژی مهم استفاده کرده است: استراتژی تعویض کالا و ارائه یارانه‌های خرید برخی محصولات. بیایید ببینیم این سیاست‌ها چگونه کار می‌کنند و چه تأثیری بر بازار و مردم چین داشته‌اند.
طرح “قدیمی را بیاور، جدید را ببر”
فکر کنید یخچال قدیمی و پرمصرف خانه‌تان را به فروشگاه ببرید و در عوض، یک یخچال جدید، هوشمند و کم‌مصرف با قیمتی کمتر تحویل بگیرید. این ایده اصلی استراتژی “قدیمی را بیاور، جدید را ببر” است که دولت چین از سال ۲۰۲۴ آن را اجرا کرد و در سال ۲۰۲۵ به شکل گسترده‌تری ادامه داد و این طرح حالا شامل انواع لوازم خانگی مثل ماشین لباسشویی، کولر گازی، مایکروویو، دستگاه تصفیه آب، ماشین ظرفشویی و حتی پلوپز می‌شود.
دولت با دادن یارانه به مردم کمک می‌کند تا وسایل قدیمی‌شان را کنار بگذارند و به جایشان مدل‌های به‌روز و کم‌مصرف بخرند. مثلاً در سال ۲۰۲۵، حدود ۸۱ میلیارد یوان (چیزی نزدیک به ۱۱ میلیارد دلار) برای این طرح کنار گذاشته شد. نتیجه این کار شگفت‌انگیز بوده است. فروش لوازم خانگی ساخت چین در سال ۲۰۲۴ به ۲۴۰ میلیارد یوان رسید و انتظار می‌رود در سال‌های آینده این عدد باز هم رشد کند.
این طرح که بیشتر در شهر های تجاری چین مورد استقبال قرار گرفته است، نه تنها به مردم کمک می‌کند تا وسایل بهتر و کم مصرف‌تری داشته باشند، بلکه باعث می‌شود تولیدکنندگان هم برای ساخت محصولات باکیفیت‌تر انگیزه بیشتری پیدا کنند. برای نمونه، فرض کنید یک خانواده در شهر پکن یخچال قدیمی‌اش را تحویل می‌دهد و با یارانه‌ای که می‌گیرد، یک یخچال هوشمند می‌خرد که هم برق کمتری مصرف می‌کند و هم امکانات بیشتری دارد. این یعنی هم راحتی بیشتر برای خانواده و هم سود برای کارخانه‌ها.
یارانه برای محصولات هوشمند
دولت چین فقط به لوازم خانگی بزرگ فکر نکرده است. برای وسایل کوچک‌تر و پرطرفدار مثل گوشی‌های هوشمند، تبلت‌ها و ساعت‌های هوشمند هم یارانه در نظر گرفته است. به عنوان مثال، برای هر محصول تا سقف ۶۰۰۰ یوان، ۱۵٪ تخفیف (حداکثر ۵۰۰ یوان) به خریداران داده می‌شود. این کار باعث می‌شود مردم به خرید محصولات جدید و سازگار با محیط زیست ترغیب شوند و شرکت‌ها هم به سمت تولید وسایل پیشرفته‌تر و بهینه‌تر بروند.
تصور کنید یک دانشجو در چین بخواهد گوشی قدیمی‌اش را عوض کند. با این یارانه، او می‌تواند یک گوشی هوشمند جدید با امکانات بهتر بخرد و در عین حال، گوشی قدیمی‌اش از راهی مطمئن بازیافت می‌شود. این سیاست هم به نفع مصرف‌کننده است و هم به تولیدکنندگان انگیزه می‌دهد تا نوآوری بیشتری داشته باشند.
چرا این برنامه‌ها موفق بوده‌اند؟
این استراتژی ها به دلایل مختلفی توانسته‌اند تأثیر بزرگی بر اقتصاد چین بگذارند. بیایید چند دلیل اصلی را با هم ببینیم:
- افزایش تقاضا در بازار: وقتی مردم تخفیف و یارانه می‌بینند، راحت‌تر تصمیم به خرید می‌گیرند. این موضوع به‌ویژه در زمانی که افراد به دنبال صرفه‌جویی در هزینه‌ها هستند، خیلی به چشم می‌آید. مثلاً یک خانواده ممکن است به خاطر تخفیف ویژه، زودتر ماشین لباسشویی جدید بخرد تا در مصرف آب و برق هم صرفه‌جویی کند.
- کمک به محیط زیست: با بازیافت وسایل قدیمی و جایگزینی آن‌ها با مدل‌های کم‌مصرف، مصرف انرژی کمتر می‌شود و آلودگی محیطی هم کاهش پیدا می‌کند. برای هر تن لوازم خانگی که بازیافت می‌شود، تا ۳۴۵۰ کیلوگرم دی‌اکسید کربن کمتری وارد جو می‌شود. این یعنی یک قدم بزرگ برای آینده‌ای پاک‌تر، مخصوصاً برای چین که سال‌هاست با این مشکل دست و پنجه نرم می‌کد.
- رشد اقتصاد و حمایت از تولید داخلی: این برنامه‌ها به برندهای داخلی چین و حتی خارجی که در چین کارخانه و شعبه دارند، کمک کرده تا فروش بیشتری داشته باشند. وقتی فروش بالا می‌رود، کارخانه‌ها بیشتر تولید می‌کنند، شغل‌های جدیدی ایجاد می‌شود و اقتصاد کشور جان تازه‌ای می‌گیرد.
تأثیر این سیاست‌ها بر بازار چین
حالا بیایید ببینیم این سیاست‌ها چه تغییراتی در بازار و زندگی مردم ایجاد کرده‌اند. این استراتژی های چین، مثل موجی بزرگ، بازار لوازم خانگی را متحول کرده‌اند و اثراتشان در همه‌جا دیده می‌شود.
جهش بزرگ در فروش لوازم خانگی
در سال ۲۰۲۴، فروش لوازم خانگی به لطف این استراتژی های دولت چین، به ۲۴۰ میلیارد یوان رسید. دولت برای سال ۲۰۲۵ بودجه بیشتری کنار گذاشته و پیش‌بینی می‌کند این رقم حسابی بالا برود. این یعنی کارخانه‌ها با سرعت بیشتری کار می‌کنند و تنوع محصولات هم روزبه‌روز بیشتر می‌شود. برای واردکنندگان، این خبر خیلی خوبی است. وقتی عرضه زیاد می‌شود، قیمت‌ها رقابتی‌تر می‌شوند و شما می‌توانید محصولات باکیفیت‌تری را با هزینه مناسب‌تری وارد کنید.
مثلاً فرض کنید یک شرکت چینی که ماشین لباسشویی تولید می‌کند، به خاطر این طرح‌ها فروشش دو برابر شده است. این شرکت حالا مدل‌های جدیدتری با امکانات بیشتر تولید می‌کند و شما می‌توانید این محصولات را به بازار ایران بیاورید و از تقاضای بالای آن‌ها سود ببرید.
سودآوری برای شرکت‌های خارجی
جالب است بدانید که این سیاست‌ها فقط به نفع شرکت‌های چینی نبوده‌اند. برندهای خارجی که در چین فعالیت می‌کنند هم از این فرصت حسابی استفاده کرده‌اند. گزارش‌ها نشان می‌دهد که بعضی از این شرکت‌ها تا ۴۰٪ از فروششان را مدیون این برنامه‌ها هستند. پس اگر با برندهای بین‌المللی همکاری می‌کنید، این طرح‌ها برای شما هم فرصت بزرگی هستند تا محصولات متنوع‌تر و به‌روزتری وارد بازار کنید.
مثلاً یک شرکت کره‌ای که در چین کولر گازی تولید می‌کند، با این یارانه‌ها توانسته فروشش را بالا ببرد. شما هم می‌توانید از این موقعیت استفاده کنید و این محصولات را با قیمت مناسب‌تری به ایران بیاورید.
بازیافت و پایداری
دولت چین هدفش فقط فروش بیشتر نیست؛ می‌خواهد محیط زیست کشورش را هم نجات دهد. بیش از ۳ میلیارد واحد لوازم خانگی در چین وجود دارد و بازیافت این‌ها پتانسیل عظیمی دارد. هدفشان این است که تا سال ۲۰۲۵، حجم بازیافت لوازم خانگی را ۱۵٪ نسبت به سال ۲۰۲۳ افزایش دهند. هر تن بازیافت می‌تواند تا ۳۴۵۰ کیلوگرم دی‌اکسید کربن را کاهش دهد. این برای واردکنندگانی که به محصولات بهینه علاقه دارند، یک امتیاز بزرگ است.
چرا این موضوع برای واردکنندگان ایرانی مهم است؟
چین، بزرگترین تولید کننده لوازم خانگی در جهان است و با سیاست‌هایش مستقیماً روی قیمت، کیفیت و تنوع محصولاتی که می‌توانید وارد کنید، اثر می‌گذارد. دولت چین با ابتکارهایی مثل طرح «قدیمی را تحویل بده، جدید را ببر» و یارانه‌های تشویقی، مردم را به خرید لوازم خانگی مدرن و کم‌مصرف سوق داده است. نتیجه؟ تولید بیشتر، رقابت شدیدتر و در نهایت، دسترسی شما به محصولاتی باکیفیت‌تر و قیمت‌هایی منطقی‌تر.
از سوی دیگر، صنعت الکترونیک چین و لوازم خانگی چینی در دنیا حرفی برای گفتن دارند و برندهایش به نوآوری و کیفیت شهرت دارند. احتمالاً قبلاً اسم یکی از این برندها را شنیده باشید:
- Haier: متخصص یخچال و ماشین لباسشویی، با شهرت جهانی در نوآوری.
- Hisense: معروف به تلویزیون‌های هوشمند و یخچال‌های مقرون‌به‌صرفه.
- Midea: از مایکروویو تا ماشین لباسشویی، تنوعش بی‌نظیر است.
- Gree: پادشاه کولرگازی و سیستم‌های تهویه.
- TCL: تلویزیون و لوازم خانگی با قیمت رقابتی.
دست کم یک برند لوازم الکترونیکی چینی در بازار ایران هم جایگاه خوبی دارد و به دلیل کیفیت قابل اعتماد و قیمت مناسب، گزینه‌هایی محبوب برای واردکنندگان به شمار می‌روند.
چگونه از این فرصت‌ها استفاده کنیم؟
برای بهره‌برداری از این سیاست‌های چین، کافی است چند گام ساده را دنبال کنید:
- تحقیق کنید: برندها و محصولاتی که در چین محبوب‌اند را شناسایی کنید.
- ارتباط برقرار کنید: با تأمین‌کنندگان معتبر چینی تماس بگیرید و نمونه بخواهید.
- بازار ایران را بشناسید: نیازها و تقاضاهای مشتریان ایرانی را بررسی کنید.
- مجوزها را آماده کنید: اگر قصد مونتاژ در ایران دارید، برای دریافت مجوز کارگاه مونتاژ اقدام کنید.
نتیجه‌گیری
دولت چین با سیاست‌ها و استراتژی های هوشمندانه‌اش، از طرح‌های بازخرید تا یارانه‌ها، نه تنها بازار داخلی لوازم خانگی خود را قدرتمند کرده، بلکه فرصت‌هایی استثنایی برای واردکنندگان فراهم آورده است. این تغییرات فروش را افزایش داده، بازیافت را تقویت کرده و تنوع محصولات را بیشتر کرده‌اند. برای شما، این یعنی دسترسی به لوازم خانگی باکیفیت، کم‌مصرف و اقتصادی که می‌تواند نیازهای بازار ایران را به‌خوبی برآورده کند.